SWOT Analizi Nedir? Nasıl Yapılır?
Herkese merhaba, uzun zamandan sonra yeni bir konuyla karşınızdayım. Bu konuyu aslında açıktan okuduğum Yönetim Bilişim Sistemleri bölümünün derslerine çalışırken farkettim ve yazmaya değer buldum. Umarım sizin içinde faydalı olur. Şimdiden keyifli okumalar 🙂
SWOT Analizi Nedir ?
SWOT Analizi, İngilizcedeki dört kelimenin baş harflerinden oluşur. Türkçe karşılığı olarak GZFT Analizinin bileşenleri de Türkçedeki dört kelimenin baş harflerinin birleştirilmesiyle oluşmaktadır.
- SWOT — GZFT
SWOT analizi Türkçe kısaltma olarak GZFT olarak nitelendirilen, kişinin kendisinin veya bir işletmenin, güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek ve dış çevrelerden kaynaklanan tehdit ve fırsatları tespit edip bunlara karşı önlem veya aksiyon almak için kullanılan bir analiz biçimidir. Bir proje için hedeflerin açıkça tanımlanmasını ve projeyle ilgili tüm faktörlerin uygun şekilde tanımlanmasını sağlayan bir iş analizi sürecidir. Yani SWOT analizine incelenen bir kuruluşun, bir tekniğin, bir sürecin veya bir durumun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemede ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri tespit etmekte kullanılan bir teknik diyebiliriz.
Ne İşe Yarar ?
SWOT analizinin temel amacı; şahsi veya işletmesel herhangi bir konuda karar alma aşamasında güçlü veya zayıf, avantajlı veya dezavantajlı noktaların bir bütün halinde ele alınmasını sağlamaktır. Bir nevi ayna diyebiliriz.
SWOT analizi tanımında da bahsettiğimiz gibi güçlü ve zayıf yanlarımızla, olası fırsatları ve tehditleri değerlendirerek, atılması gereken en doğru adımların belirlenmesine yarar. Güçlü yanlarınızı ortaya çıkartırken zayıf olduğunuz yönleri giderebilirsiniz. Aynı zamanda pazardaki fırsatları ve tehditleri de belirleyerek, yükselmenizi kolaylaştıracak yolu doğru bir şekilde çizebilirsiniz.
Ayrıca kendi işletmenizi ve rakip işletmeleri SWOT çerçevesinde inceleyebilir ve işletmenizi diğerlerinden ayıracak stratejiler geliştirebilirsiniz. Veya başarılı işletmelerin başarılı olma sebeplerini görebilirsiniz.
Neleri Kapsar ?
SWOT analizi, çevresel faktörlerin incelenmesini, işletmenin geleceği açısından önemli olan fırsatların saptanmasını, işletmeye tehdit unsuru oluşturabilecek faaliyetlerin önceden fark edilip önlem alınmasını, işletmenin güçlü yönlerinin ortaya çıkmasını ve bunların hangi durumlarda, koşullarda ve ortamlarda kullanılması gerekebileceğinin saptanmasını, işletmenin zayıf yönlerinin belirlenerek önlem alınmasını, zayıf yönlerin olası tehditler karşısında işletmeyi düşürebileceği zor durumlarını analiz edilmesini vb. stratejik ve planlamacı yaklaşımları kapsamaktadır.
Neden Önemlidir ?
Ülkeler, kuruluşlar ve organizasyonlar çağa ayak uyduracak önlemleri mevcut durumlarını ortaya koyarak tasarlamalı ve uygulamaya koymalıdırlar. Yine SWOT analiziyle; ülkelerin, kurum ve kuruluşların, organizasyonların, bu değişen şartlarda belli periyotlarla mevcut durumlarını güncellemesi gerekmektedir. Stratejik yönetim sürecinde, bu konuda yapılması gereken basamakların hazırlanması, uygulanması ve sonucunda değerlendirilmesi gereği de oldukça önem arz ediyor.
Peki SWOT Analizi Nasıl Yapılır?
SWOT analizi için öncelikle Şekil 1’de örneği verilen bir boş tablo oluşturulur. Bu tablo içindeki ilgili bölümlere organizasyonun güçlü ve zayıf yönleri ile organizasyonun dış çevresinde oluşan fırsat ve tehditler belirlenerek yazılır.
Bir organizasyonun güçlü yönleri, ona rakiplere göre üstünlük sağlayan özellikleridir. Zayıf yönler ise bir işletmeyi diğerlerine göre dezavantajlı duruma getiren işletme özellikleridir. Fırsatlar, bir işletmenin performansını olumlu yönde etkileyebilecek durum analizinin dış faktörleridir. Tehditler ise gelecekte işletme için sorun yaratabilecek dış etkenlerdir.
SWOT analizinde kelimeyi oluşturan her bir unsur, kendi alanında sorgulanmalıdır. Yani tek tek güçlü ve zayıf yanlarınızı belirlemeli, buna göre ayrı ayrı kendi bölümlerinde fırsatlarla tehditleri değerlendirmelisiniz .Her bir noktanın ayrı ayrı değerlendirilmesi için kendinize sorabileceğiniz sorular bulunmaktadır. Bu soruları sizlerin de ekleyebileceği sorularla birlikte genel olarak şu şekilde sıralayabiliriz.
Strengths (Güçlü Yönler)
- Sizi rakiplerinizden ayıran kabiliyetler, yetenekler nelerdir?
- Hangi iş süreçlerinde başarılısınız?
- Etkileşimde olduğunuz güçlü gruplar, kurumlar nelerdir?
- Müşterileriniz tarafından sevilen markalar veya hizmetler nelerdir?
- Markanızın en olumlu nitelikleri neler?
- Ulaşabildiğiniz ve yönetebildiğiniz kaynaklar hangileridir?
- Başkaları tarafından değerli bulunan özellikleriniz neler?
- Rakipleriniz tarafından güçlü bulunan yönleriniz nelerdir?
- Etkileyebildiğiniz ve yönetebildiğiniz çevreler ve alanlar nelerdir?
Weaknesses (Zayıf Yönler)
- Çevrenizdeki insanların sizi eleştirdiği konular nelerdir?
- İş hayatınızda sizi geriye çeken konular nelerdir?
- Uzmanlığınıza tam olarak güveniyor musunuz?
- Rakiplerinize göre eksik olan yönleriniz nelerdir?
- Kendinizde veya şirketinizde eksik gördüğünüz konular nelerdir?
- Ürün veya hizmetlerinizin beğenilmeyen yönleri neler?
Opportunities (Fırsatlar)
- İş hayatınızda yeni açılan alanlar nelerdir?
- Çalıştığınız sektörde avantaj olarak kullanabileceğiniz konular nelerdir?
- Rakiplerinizde olmayan, sizin ulaşabileceğiniz kabiliyetler nelerdir?
- Rakiplerinizin zorlandığı ancak sizin kolaylıkla yapabileceğiniz işler?
- Diğerlerinin boş bıraktığı alanlar nelerdir?
- İş hayatınızda sizin tarafınızdan çözebilecek olumsuzluklar.
- Şirket satın almaları, büyümeler.
Threats (Tehditler veya Tehlikeler)
- Güçlenmekte olan rakipler var mıdır?
- Potansiyel rakipler kimlerdir?
- Eskiye nazaran kaybedilen yetenekleriniz nedir?
- Sizin fark edemediğiniz ancak rakiplerinizce fark edilen fırsatlar.
- Size ihtiyaç duyulmasına gerek bırakmayacak uygulamalar ve teknolojiler.
- Marka ve hizmetlerinizin gördüğü talepte azalma var mıdır?
- İşinizi doğru yapmanıza engel olan konular nelerdir?
- Yüklendiğiniz borçlar ne kadar ve tahsil edilemeyen gelirlerin miktarı nedir?
Bir restoran için SWOT analizi örneği verecek olursak yandaki görselde bulunan örneği inceleyebiliriz.
Bir SWOT analizi, bir işletmenin mevcut iç ve dış durumunu değerlendirmeye yardımcı olur ancak gerçekleştirilmesi gereken somut stratejik eylemleri sağlamaz. Bir işletmenin sahip olduğu stratejik seçenekleri belirlemenin bir yolu, TOWS analizini kullanmaktır.
Yönetim, dış çevrenin fırsat ve tehditlerini, iç organizasyonun güçlü ve zayıf yönleriyle birleştirerek içinde bulunduğu duruma göre takip etmesi gereken dört temel strateji geliştirebilir. Şekil 2‘de dört farklı kombinasyon için geliştirilebilecek stratejilerin yer aldığı TOWS matrisi yer almaktadır.
1- WT stratejisi: Bu stratejide işletmenin gelişme fırsatı yok denecek kadar azdır. Düşmanca bir ortamda çalışır ve değişim potansiyeli azdır. Tehditlere dayanabilecek önemli güçlü yönleri yoktur. WT strateji-sinin amacı, hem zayıflıkları hem de tehditleri en aza indirmektir.
2- WO stratejisi: Bu durumda işletmenin daha fazla zayıflıkları vardır ancak çevresi bunu çözmek için birçok fırsat sunar. Zayıflıkları en aza indirmeye ve fırsatları en üst düzeye çıkarmaya çalışır. Strateji, işlet-me içindeki zayıflıkları azaltır veya düzeltirken bu fırsatlardan yararlanmayı içermelidir.
3- ST stratejisi: Bu durumda, düşmanca bir ortamda faaliyet gösteren güçlü bir işletme görülmektedir. Bu stratejisinin amacı, bir işletmenin güçlü yönlerini en üst düzeye çıkarırken bu güçlü yönler aracılığıyla tehditleri en aza indirmektir.
4- SO stratejisi: Böyle bir kuruluş, piyasanın sunduğu fırsatlardan yararlanmak için kaynaklarını kullanarak güçlü yönleriyle liderlik edebilir.
SWOT Analizinin Sonucunun Değerlendirilmesi
SWOT analizinde 4 ana başlığa ait soruları cevapladıktan sonra yapmış olduğunuz analize bakıp değerlendirmeler yapmanız gerekir. Örneğin;
1- Güçlü noktaları nasıl değerlendirebilir ve kullanabilirim / kullanabiliriz?
2- Zayıf noktaları nasıl güçlendirebilir ve etkisiz kılabilirim / kılabiliriz?
3- Fırsatları en iyi şekilde nasıl değerlendirebilirim / değerlendirebiliriz?
4- Tehditlere karşı nasıl bir savunma oluşturabilirim / oluşturabiliriz?
*****Bu vb. değerlendirmelerden sonra yapacağınız iş ise güçlü yönlerinizi kullanarak fırsatlardan nasıl yararlanabileceğinizin ve tehditlerle nasıl mücadele edeceğinizin planlamasını yapmak olmalıdır. 🙂
Ve unutmayın ki bu planlar belli periyotlarla iş takviminin realizasyon kontrolü ve altı ay / bir yıl gibi güncel SWOT analizleri ile birlikte olmalıdır…
Görüldüğü üzere SWOT analizi basittir ancak firmanın güçlü ve zayıf yönlerinin ve karşılaşabileceği fırsat ve tehditlerin analizinin yapılmasında kullanışlı ve faydalı araçtır. Kendinize soracağınız doğru sorularla strateji geliştirmek mümkündür. SWOT analizi ile atacağımız adımlar, iş yaşamınızda yürüdüğünüz karanlık yolda önünüzü aydınlatan meşale gibi yardımcı bulunacaktır.
Ve kapanış sözünü ise SWOT analizinde gerçekçi ve dikkatli olmayı unutmayın diyerek yapıyorum. 🙂
Umarım sizler için faydalı bir yazı olmuştur. Görüşlerinizi yorum olarak bildirebilirsiniz. Yeni bir konu da görüşmek üzere :)✋
